Τα θηλυκά ουσιαστικά σε –ία , -εία

 Τα θηλυκά ουσιαστικά σε –ία , -εία

→ γράφονται με «ει» όταν προέρχονται από ρήμα, και με «ι» όταν προέρχονται από ουσιαστικό.

Π.χ. ειδωλολατρία, πρωτοπορία κτλ. (και όχι σε -εία), διότι προέρχονται από ουσιαστικά (ειδωλολάτρης, πρωτοπόρος κτλ.) και όχι από ρήματα.

Πιο συγκεκριμένα, όλα τα ουσιαστικά που προέρχονται από ρήματα σε -εύω/-εύομαι γράφονται με -ει-: λατρεύω > λατρεία, πορεύομαι > πορεία, καπηλεύομαι > καπηλεία [εκμεταλλεύομαι μια ιδεολογία, ένα ιδανικό, ένα πρόσωπο ηρωικό, σεβαστό ή με μεγάλο κύρος, για ιδιοτελείς σκοπούς που σχετίζονται κυρίως με τη δημόσια ζωή].

Οι λέξεις ωστόσο ειδωλολατρία, πρωτοπορία, πατριδοκαπηλία και άλλες, που έχουν ως β΄ συνθετικό αυτά τα ουσιαστικά, γράφονται με -ι-. Αυτό συμβαίνει διότι οι λέξεις αυτές δεν προέρχονται από σύνθεση (π.χ. πρώτος + πορεία), αλλά είναι παρασύνθετες και προέρχονται από τα επίθετα ειδωλολάτρης, πρωτοπόρος, πατριδοκάπηλος κτλ.

Έχουμε λοιπόν:

• Λατρεία, αλλά αρχαιολατρία, ειδωλολατρία, ζωολατρία, τυπολατρία, εικονολατρία, μοιρολατρία, πατριδολατρία, προγονολατρία, προσωπολατρία, τυπολατρία.
• Δουλεία, αλλά εθελοδουλία, κοιλιοδουλία.
• Πορεία, αλλά αεροπορία, πεζοπορία, πρωτοπορία, βραδυπορία, ανεμοπορία, ποντοπορία, ωκεανοπορία.
• Καπηλεία, αλλά αρχαιοκαπηλία, πατριδοκαπηλία, πολεμοκαπηλία, προγονοκαπηλία.
• Ανδρεία, αλλά ανανδρία.
• Θρησκεία, αλλά ανεξιθρησκία, αρνησιθρησκία.

ΠΗΓΗ ΠΣΔ (αντιγραφή με διαφοροποιήσεις)

Βλ. και εδώ