Λειμὼν ἀμφιλαφής

Άλασνταιρ Μακιντάιρ  ( 1929-2025 ) : Ο αριστοτελικός επικριτής του φιλελεύθερου ατομισμού [ Καθημερινή   Κύπρου ,  16/06/2025] Το κριτήριο της ηθικής Ας υποθέσουμε ότι, ως καλός πολίτης , προβληματίζεσαι για τα κοινά . Διερωτάσαι, μεταξύ άλλων: Είναι σωστό να παντρεύονται ομόφυλα άτομα; Πρέπει να νομιμοποιηθεί η υποβοηθούμενη ευθανασία; Είναι επιτρεπτή η βίαιη διαμαρτυρία; Παρατηρείς ότι στον δημόσιο λόγο υπάρχει πληθώρα απόψεων επ’ αυτών. Πιθανότατα είναι αναπόφευκτο. Αυτό που είναι προβληματικό, όμως, είναι η παρατηρούμενη ασυναρτησία. Δυσκολευόμαστε να συν-εννοηθούμε. Δεν διαθέτουμε κοινά κριτήρια επίλυσης των ηθικών διαφωνιών μας. Η διατύπωση ηθικών κρίσεων θεωρείται ότι εκφράζει αμιγώς υποκειμενικές απόψεις. «Αυτή είναι η άποψή μου και σε όποιον αρέσει», λέγεται συχνά. Ο Άλασνταιρ Μακιντάιρ θεωρούσε την ηθική κουλτούρα της φιλελεύθερης νεωτερικότητας προβληματική. Ναι, είναι πολυφωνική, αλλά ρηχή· η πολυφωνία της είναι ασυνάρτητη, και, τελικά, αδιέξοδη. Οι ηθικ...

Η κρίση εμπιστοσύνης στους θεσμούς [ 25΄ ] Η  Μάρνυ Παπαματθαίου , δημοσιογράφος της εφημερίδας «Το Βήμα», συζητά για το φαινόμενο της θεσμικής απαξίωσης στην Ελλάδα με δύο καθηγητές τού  Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών . Ο  Αντώνης Καραμπατζός , καθηγητής Αστικού Δικαίου στη Νομική Σχολή του ΕΚΠΑ, και ο Δημήτρης Α . Σωτηρόπουλος , καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης, αναλύουν πότε και γιατί οι πολίτες έπαψαν να εμπιστεύονται το πολιτικό και θεσμικό σύστημα. Η συζήτηση εστιάζει στις ρωγμές του κράτους δικαίου, στις ασφαλιστικές του δικλείδες που – παρότι υπαρκτές – συχνά μένουν ανενεργές, και στις προτάσεις ανασύνταξης: από την ενίσχυση της λογοδοσίας μέχρι την αποκατάσταση της αξιοκρατίας και της ανεξαρτησίας των θεσμών. Μέσα από ένα νηφάλιο και τεκμηριωμένο διάλογο, αναδεικνύονται όχι μόνο οι αιτίες της κρίσης, αλλά και τα εργαλεία για την υπέρβασή της.

Πόσο ορθολογικά όντα είμαστε; [ 16΄ ] Στη σειρά « Ακαδημαϊκό Τέταρτο », μια παραγωγή της εφημερίδας « Το Βήμα »  σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Αθηνών , δύο καθηγητές του Πανεπιστημίου Αθηνών επιχειρούν να απαντήσουν ένα ερώτημα που ταλαιπωρεί την ανθρωπότητα εδώ και αιώνες: « Πόσο ορθολογικά όντα είμαστε; ». Ο Αντώνης Καραμπατζός , καθηγητής Αστικού Δικαίου, και ο Ανδρέας Παπανδρέου , καθηγητής Οικονομικών, και οι δυο στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών , εξηγούν και αναλύουν το ρόλο του ορθολογισμού στις επιλογές που κάνουμε ως πολίτες. Μεταξύ άλλων στο επεισόδιο συζητιούνται: Πώς συμπεριφέρεται ο άνθρωπος στην προσπάθειά του να μεγιστοποιήσει την ευτυχία του και πώς προέκυψε η έννοια του ωφελιμισμού . Ο ρόλος του ορθολογισμού στις επιλογές μας ως πολιτών. Η θεωρία της Ορθολογικής Επιλογής και τα όσα μας έμαθε η Σχολή του Σικάγου. Πώς πρέπει να μοιάζουν τα κίνητρα για την ενίσχυση της ατομικής και συλλογικής ευημερίας . Διακρίνονται από ορθολογισμό οι επιλογ...

Why You Should Read Philosophy: Truth, Knowledge, and Meaning | Philip Kitcher | Big Think (2017) Science finds the data.  Philosophy finds the meaning. That’s a really wonderful question. What is philosophy and why do we need it? Of course many people think we don’t need it anymore. And I can sympathize with that reaction when they look at the inward-turning character if much contemporary philosophy , especially written in English. But I think philosophy is immensely important. I think the search for the large ideas about truth, knowledge, beauty, justice that is in the classical philosophical tradition—not only in the West but also in the East—is a terribly important thing. That said I think it was misguided. I am, at the end of the day, a pragmatist , and I don’t think we’re ever going to find the big theories of truth, justice, et cetera that the classical philosophers have sought. But I think what they’ve given us are all sorts of wonderful tools for thinking about the deepes...

Οι Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης πραγματοποίησαν τη συζήτηση με θέμα: Μεταφράζοντας φιλοσοφικά κείμενα στα ελληνικά . Μίλησαν οι: Παύλος Κόντος , καθηγητής στο Τµήµα Φιλοσοφίας του Πανεπιστηµίου Πατρών. Παναγιώτης Θανασάς , καθηγητής στο Τμήμα Ιστορίας και Φιλοσοφίας της Επιστήμης του ΕΚΠΑ Μιλτιάδης Θεοδοσίου , μεταφραστής, École des Hautes Études en Sciences Sociales, Paris (EHESS). Συντόνισε η Ευγενία Μυλωνάκη , επίκουρη καθηγήτρια στο Τμήμα Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Πατρών.

  Tamar Gendler on Why Philosophers Use Examples ( 2014 ) Why do philosophers use examples? Tamar Gendler explores this question in conversation with Nigel Warburton in this episode of the Philosophy Bites podcast.   Nigel Warburton: This is Philosophy Bites with me, Nigel Warburton. David Edmonds: And me, David Edmonds. Nigel Warburton: Philosophy Bites is entirely unfunded. Please help us keep it going by subscribing or donating at www.philosophybites.com David Edmonds: If a murderer is at your door and asks for the whereabouts of a potential victim whom you’re sheltering, are you permitted to lie to him? You might recognize the example from Immanuel Kant . But why does Kant use the example in the first place? Why do any philosophers use examples rather than just deploy pure abstract reasoning ? Here’s Tamar Gendler. Nigel Warburton: Tamar Gendler, welcome to Philosophy Bites. Tamar Gendler: Thank you so much. It’s a delight to be here. Nigel...

The Importance of Thinking over Thoughts :   What Moral Philosophy Brings to a Technological Society Zachary Goldberg | TEDxKassel • October 2021 A philosopher of technology demonstrates how moral philosophy makes an indispensable contribution to our technological society . Far from being abstract or divorced from reality, moral philosophy provides the rules necessary for thinking about the ethics of technology . Without knowing these rules, we could become overwhelmed by the complexity of the ethical issues generated by the use of emerging technologies, we could develop a false sense certainty regarding our own beliefs, or even accept others’ poorly formed opinions. Moral philosophy shows us how to avoid such critical mistakes and how to proceed reasonably with the ethics of technology.  Zachary Goldberg is a senior researcher in the field of the ethics of technology. He holds both a PhD and the German “Habilitation” in moral philosophy and practical ethics. His  resea...

Διδακτικό υλικό (με ασκήσεις ) και βίντεο για τους τόνους και τα πνεύματα από τον Γιάννη Παπαθανασίου : ΕΔΩ Διδακτικά βίντεο της Κωνσταντίνας Σάιτ για τους τόνους : Α΄ μέρος ( 7΄ ) - Β΄ μέρος ( 10΄ )  Διδακτικό βίντεο της Κωνσταντίνας Σάιτ για τα πνεύματα : ΕΔΩ  ( 5΄ ) Διδακτικό βίντεο, και παρουσίαση , της Γεωργίας Μουντράκη με τους  πέντε βασικούς κανόνες τονισμού : ΕΔΩ  ( 14' )