Επιστήμη και ηθική | Patricia S. Churchland

Can science tell us, for any particular moral dilemma, what option our conscience should take — in other words, which is the morally right choice? No. Science cannot do that. Factual evidence can, however, assist with the decision. Science, along with all kinds of knowledge, can provide relevant facts — facts that decrease uncertainty regarding the consequences of an action, for example. Assembling the relevant facts can decrease the likelihood that we will eventually regret our choice. If you know that using a certain pesticide will result in the death of native bees that are needed for pollination, then that knowledge is relevant to determining whether to use the pesticide. If sex education for adolescents is known to reduce the number of unplanned teen pregnancies, that knowledge is a factor in figuring out whether sex education should be part of the school curriculum. Science can also weigh in on the social effects of many policies, such as making organ donation the default option on a driver’s license, thereby increasing the availability of organs for transplant. Still, science itself does not tell us what is right or wrong.

👉 Patricia S. Churchland, Conscience: The Origins of Moral Intuition (2019).

 

Μπορεί η επιστήμη να μας πει, για ένα οποιοδήποτε ηθικό δίλημμα, ποια επιλογή πρέπει να ακολουθήσει η συνείδησή μας — με άλλα λόγια, ποια είναι η ηθικά σωστή επιλογή; Όχι. Η επιστήμη δεν μπορεί να κάνει κάτι τέτοιο. Ωστόσο, τα στοιχεία που βασίζονται σε δεδομένα μπορούν να βοηθήσουν στη λήψη της απόφασης. Η επιστήμη, μαζί με διάφορες άλλες πηγές γνώσης, μπορεί να παράσχει τα σχετικά δεδομένα, τα οποία μειώνουν την αβεβαιότητα σε ό,τι αφορά, λόγου χάριν, τις συνέπειες μιας πράξης. Η συλλογή των σχετικών δεδομένων μπορεί να μειώσει την πιθανότητα να μετανιώσουμε τελικά για την επιλογή μας. Εάν, φέρ’ ειπείν, γνωρίζετε ότι η χρήση ενός συγκεκριμένου ζιζανιοκτόνου θα οδηγήσει στον θάνατο των γηγενών μελισσών που είναι απαραίτητες για την επικονίαση, τότε η συγκεκριμένη γνώση έχει σημασία για να προσδιοριστεί το κατά πόσο πρέπει να χρησιμοποιηθεί το ζιζανιοκτόνο. Εάν είναι γνωστό ότι η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση στους εφήβους μειώνει τον αριθμό των ανεπιθύμητων περιστατικών εφηβικής εγκυμοσύνης, τότε η γνώση αυτή είναι ένας παράγοντας που πρέπει να ληφθεί υπόψη στην απόφαση για το κατά πόσο η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση πρέπει να αποτελεί μέρος του διδακτικού προγράμματος στα σχολεία. Η επιστήμη μπορεί επίσης να ληφθεί υπόψη όταν διερευνώνται οι κοινωνικές επιπτώσεις από την εφαρμογή πολλών πολιτικών, λόγου χάριν της καθιέρωσης της δωρεάς οργάνων ως προεπιλεγμένης επιλογής στην άδεια οδήγησης κάποιου, έτσι ώστε να αυξηθούν τα διαθέσιμα όργανα για μεταμόσχευση. Παρ’ όλα αυτά, η επιστήμη καθεαυτήν δεν μας λέει τι είναι σωστό και τι λάθος.

👉 Patricia S. Churchland, Συνείδηση: Η προέλευση της ηθικής διαίσθησης (2025).